TCK 250 İrtikap

TCK 250 irtikap suçunu düzenlemiştir. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 250. maddesi dört fıkradan oluşmakta olup aşağıdaki şekilde hüküm altına alınmıştır:

(1) (Değişik: 2/7/2012-6352/86 md.) Görevinin sağladığı nüfuzu kötüye kullanmak suretiyle kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi icbar eden kamu görevlisi, beş yıldan on yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Kamu görevlisinin haksız tutum ve davranışları karşısında, kişinin haklı bir işinin gereği gibi, hiç veya en azından vaktinde görülmeyeceği endişesiyle, kendisini mecbur hissederek, kamu görevlisine veya yönlendireceği kişiye menfaat temin etmiş olması halinde, icbarın varlığı kabul edilir.

(2) Görevinin sağladığı güveni kötüye kullanmak suretiyle gerçekleştirdiği hileli davranışlarla, kendisine veya başkasına yarar sağlanmasına veya bu yolda vaatte bulunulmasına bir kimseyi ikna eden kamu görevlisi, üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır.

(3) İkinci fıkrada tanımlanan suçun kişinin hatasından yararlanarak işlenmiş olması halinde, bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(4) (Ek: 2/7/2012-6352/86 md.) İrtikap edilen menfaatin değeri ve mağdurun ekonomik durumu göz önünde bulundurularak, yukarıdaki fıkralara göre verilecek ceza yarısına kadar indirilebilir.

TCK 250 İrtikap Suçu Hakkında Kısa Bir Yorum

TCK 250 irtikap suçunu hüküm altına almıştır. İrtikap suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunun “Millete ve Devlete Karşı Suçlar ve Son Hükümler” başlıklı dördüncü kısmın birinci bölümünde “Kamu İdaresinin Güvenilirliğine ve İşleyişine Karşı Suçlar” başlığı altında kendine yer bulmuştur.

İrtikap suçunun icbar ile işlenmesi halinde faile beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilecektir. Yine ikna suretiyle irtikap suçunun failine üç yıldan beş yıla kadar hapis cezası verilir. İkna suretiyle irtikap suçu kişinin hatasından faydalanılarak işlenirse faile bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası verilecektir.

İrtikap suçu şikayete tabi suçlardan değildir. Şikayet olmaksızın savcılık resen harekete geçerek fail hakkında soruşturma başlatabilecektir. Cumhuriyet Savcısı yapmış olduğu soruşturma neticesinde yeterli delile ulaşılırsa iddianame düzenleyerek görevli mahkemeye gönderir. Görevli mahkemenin iddianameyi kabul etmesiyle beraber kovuşturma aşamasına geçilir.

İrtikap suçunu icbar suretiyle işleyen faile beş yıldan on yıla kadar hapis cezası verilir. Bu durumda hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilmesi mümkün değildir. İki yıl veya daha az hapis cezası verilmesi ve failin de rızası olması halinde mahkeme tarafından hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecektir. İkna suretiyle irtikap suçunun hafifletici sebeplerin bulunduğu şekliyle işlenmesi halinde hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilmesi mümkündür. Failin rızası olmadan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmişse, bu karara karşı üst yargı merciine başvuru yapılabilir.

Sanığa iki yıldan az hapis cezası verilmesi halinde hapis cezası ertelenebilir. Hapis cezasının ertelenebilmesi için gereken diğer şartlar ise şunlardır:

• Kasıtlı bir suçtan dolayı sanığın daha önceden üç aydan fazla bir hapis cezası almamış olması,
• Mevcut suçun yargılaması esnasında sanığın hal ve hareketlerinden bir daha suç işlemeyeceğine mahkeme tarafından kanaat getirilmiş olması.

İkna suretiyle irtikap suçunun hafifletici sebeplerin varlığı altında işlenmesi ve şartların oluşması halinde failin cezasının ertelenmesine karar verilebilir.

TCK 250 Yargıtay Kararı

Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 2016/7358 E., 2020/12093 K. 07.09.2020 tarihli kararında aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur:

Kağıthane İlçe Tarım Müdürlüğünde ziraat teknisyeni olarak görev yapan sanığın, olay tarihlerinde dört farklı mağdurdan işlemlerini yapmak için evraklarını ve işlem ücreti olarak 50 ilâ 125 TL arasında değişen miktarlarda parayı alarak dört kez hatadan yararlanmak suretiyle irtikap suçunu işlediği kabul edilerek mahkumiyetine karar verilmiş ise de; sanığın görev yaptığı idareye, sanığa para veren dört mağdurun kuruma hangi işlem için müracaat ettiklerinin, yapmak istedikleri işlem için kuruma

para yatırılması gerekip gerekmediğinin, yatırılması gerekiyorsa olay tarihindeki rayiç bedelin ne kadar olduğunun sorulmasından sonra hukuki durumunun takdir ve tayini gerektiği gözetilmeden eksik inceleme sonucu yazılı şekilde hükümler kurulması…

Kanuna aykırı, sanık ve müdafin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin 5320 sayılı Yasanın 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK’nın 321 ve 326/son maddeleri uyarınca BOZULMASINA..