Selimoğlu Hukuk

Ortaklığın Giderilmesi Davası

Ortaklığın giderilmesi davası diğer adı izale-i şuyu davasıdır. İzale-i şuyu davası bir taşınır veya taşınmaz üzerindeki ortaklığın giderilmesi, ortadan kaldırılması için açılan davadır. Ortaklığın giderilmesi davası ortadan kaldırılan mülkiyet üzerindeki paylardır. Dava açmadan önce bir taşınır veya taşınmaz üzerinde paylar mevcuttur. Kişiler bu paylar üzerindeki hakları çoğu durumda özgür iradeleri ile kullanamazlar. İşbu dava ile beraber kişilerin payları üzerindeki kısıntılar ortadan kaldırılabilmektedir. Her bir pay sahibine özgülenir veya paylaşmaya konu taşınır veya taşınmaz mahkeme aracılığı ile artırım usulü ile satılıp kişilere paylarının karşılığı gelen miktarda ödeme yapılır.

İzale-i şuyu davası ile paylı mülkiyet veyahut elbirliği mülkiyet sona erdirilir. Paylaşılan payları kişiler tapuda kendi adına tescil ettirerek pay üzerinde sınırsız kullanım, yararlanma ve tasarrufta bulunma hakkına sahip olurlar. Kanundan doğan kısıntılar hariç olmak üzere. Paydaşların payın satımın da ön alım hakkının olduğu durumlar mevcuttur.

Ortaklığın Giderilmesi Davasının Şartları

  • Ortaklığın giderilmesi davası açılabilmesi için davaya konu olabilecek nitelikte bir taşınır veya taşınmaz mal bulunmalıdır.
  • İzale-i şuyu davası açmadan önce zorunlu arabuluculuk yoluna başvurulmalıdır. Dava anlaşamama tutanağının dava dilekçesine eklenmesi ile açılır. Arabulucuya başvurulmadan dava açılması halinde mahkeme tarafından davanın usulden reddine karar verilir.
  • Bina, ev, arsa, tarım arazisi, taşıt, hisse senedi, ziynet eşyaları vb. mallar işbu davanın konusunu oluşturabilmektedir.
  • Bir taşınır üzerinde ortaklık söz konusu ise bu ortaklık genel olarak taşınırın mahkeme ile satılması sonucunda doğan alacak miktarları doğrultusunda veya taşınırlardan bir ortağın kendisinin malın tamamını satın alması ile sonlandırılır.
  • Taşınmazlarda ise satımdan çok paylaşım öne çıkmaktadır. Örneğin; 8 daireli bir apartmanın paylaşımında 4 ortağa 2’şer daire verilerek ortaklık giderilebilir. Ortaklığa konu yerde kalmak istemeyen malikin payı bir diğer ortağa devredilerek (değeri verilmek, ödenmek kaydı ile ) de ortaklık sona erdirilebilir.
  • Ortaklığın giderilmesi davası açılabilmesi için paydaşlardan birinin mahkemeye başvurması yeterlidir.
  • İzale-i şuyu davası açan paydaş, diğer tüm ortakları davalı olarak göstermelidir.
  • Ortaklığın giderilmesi her durumda gerçekleşmeyebilir, kanundan doğan haklar ile hüküm altına alınan sürelerde ortaklığın giderilmesi engellenebilir. Ortaklığın giderilmesine karar verilebilmesi için paylaşımı talep edilen malın sürekli bir amaca özgülenmemiş olması gerekir.
  • Ortaklığın giderilmesi uygun bir zamanda istenmelidir. Uygun olmayan zamanda istenen paylaşım talebi mahkeme tarafından reddedilebilir. Uygun olmayan zaman, malın o anki durumunda paylaşılması halinde ortakların zarara uğramasını ifade eder. İzale-i şuyu davasına karşılık diğer ortaklar tarafından paylaşım zamanının uygun olmadığının ileri sürülmesi defidir. Bu sebeple mahkeme tarafından resen göz önüne alınmaz. Mutlaka ortaklar tarafından ileri sürülmelidir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Zorunlu Arabuluculuk

Ortaklığın giderilmesi davası açılabilmesi için öncelikle zorunlu arabuluculuk kurumuna başvurmak gerekmektedir. Zorunlu arabuluculuk yoluna başvurmadan açılacak olan dava, dava şartı eksiliğinden, usulden reddedilecektir. Mahkeme davanın esasını incelemeye girmeyecektir. Bu sebeple dava açmadan önce muhakkak arabulucuya başvurmak gerekmektedir.

Zorunlu arabuluculukta yetkili arabuluculuk bürosu, davanın esasının görülmesinde yetkili olan mahkemenin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosudur. Ortaklığın giderilmesi istenen mal, taşınmaz ise; taşınmazın bulunduğu yerdeki yetkili olan arabuluculuk bürosuna başvurulması gerekir. Taşınır ise davalının bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosu yetkilidir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Kimler Açabilir ?

Ortaklığın giderilmesi davası paylı veya el birliği mülkiyete tabi olan bir taşınır veya taşınmazın ortaklarından biri, birkaçı veya tamamı tarafından birlikte açılabilir. İzale-i şuyu davası açabilmenin tek şartı paydaş olmaktır. Davada, davalı taraflar da diğer paydaşlardır.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Hangi Mahkemede Açılır ?

Ortaklığın Giderilmesi Davası görevli mahkeme Sulh Hukuk Mahkemeleridir. Taşınırlarda yetkili mahkeme tek bir ortağa karşı dava açılacak ise davalının yerleşim yeri mahkemesidir. Taşınır mal üzerinde birden fazla ortaklık söz konusu ise davalılardan herhangi birinin yerleşim yerinde dava açılabilir. İzale-i şuyu davası bir taşınmaz için açılacaksa bu durumda yetkili mahkeme taşınmazın bulunduğu yer mahkemesi olacaktır.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Ne Kadar Sürer ?

Ortaklığın giderilmesi davası genel olarak 1 yıl içerisinde sonuçlandırılır. Lakin yerel mahkeme tarafından karar verildikten sonra ortaklardan biri veya birkaçı tarafından üst yargı merciine başvurulması halinde bu süreç uzayabilmektedir. Yine davanın görüldüğü mahkemenin iş yoğunluğu da dava sürecini belirleyen unsurlardandır.

İzale-i Şuyu Davası Paylaşma İstemi Nasıl Yapılır ?

Ortaklığın giderilmesi davası yazılı bir dilekçe ile yetkili Sulh Hukuk Mahkemesine başvurularak yapılır. Ortada bir hukuki işlem veya malın sürekli bir amaca özgülenmesi söz konusu değilse malın paylaşımı her zaman istenebilir. Paylaşmayı isteme hakkı en fazla on yıllık süre için sınırlandırılabilir. On yıllık sınırlamanın taşınmazlarda geçerli olabilmesi için bu hukuki işlemin resmi şekilde yapılması zorunludur. Yapılan bu hukuki işlem taraflardan birinin talebi üzerine tapuya şerh verilebilir. Uygun olmayan zamanda paylaşım istenebilmesi mümkün değildir.

İzale-i Şuyu Davası Mallar Nasıl Paylaştırılır ?

Ortaklığın giderilmesi davası mahkeme tarafından ortaklar arasında paylaştırılır. Bu paylaşım yapılırken varsa sözleşme hükümleri, miras hakları göz önünde bulundurularak yapılır.

Paylaşma aşağıdaki usullerden biriyle yapılabilir:

  • Malın aynen bölüşülmesi,
  • Malın pazarlık usulüyle satılarak bedelinin paylaştırılması,
  • Malın artırmayla satılarak bedelinin bölüştürülmesi.

Paylaşma biçimi ortaklar tarafından belirlenebilir. Lakin ortaklar arasında bu hususta bir anlaşma söz konusu olmaz ise mahkeme malın aynen bölünerek paylaştırılmasına karar verir. Bu paylaşım ile ortaklar arasında bir denklik söz konusu olmaz ise eksik değerdeki parçaya para eklenerek bu denksizlik ortadan kaldırılır.

Paylaşmaya konu mal bölme talebine uygun görülmez veya mal paylaşılınca önemli bir değer kaybedecek ise mahkeme tarafından açık artımayla satışa karar verilebilir. Açık artırma paydaşlar arasında yapılabileceği gibi üçüncü kişiler arasında da yapılabilir. Açık artırmanın sadece paydaşlar arasında yapılabilmesi için tüm paydaşlarını bu konuda rızasının olması gerekir.

Ortaklığın Giderilmesi Davası Yargılama Giderlerini Kim Öder ?

Ortaklığın giderilmesi davası paydaşlardan biri veya birden fazlası tarafından diğer paydaşlara karşı açılır. Dava sonucunda doğan yargılama giderleri paydaşların payları oranında dağıtılır.

Sıkça Sorulan Sorular

Ortaklığın giderilmesi davası nerede açılır ?

Ortaklığın giderilmesi davası yetkili ve görevli mahkemede açılmalıdırı. Bu davaya konu mal taşınır ise yetkili ve görevli mahkeme; davalının bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesi iken, taşınmaz ise taşınmazın bulunduğu yer Sulh Hukuk Mahkemesidir.

Ortaklığın giderilmesi davası ne kadar sürer ?

Ortaklığın giderilmesi davası süreci üst yargıya başvurulması ve davanın görüldüğü mahkemenin yoğunluğu gibi unsurlara göre değişiklik gösterebilmektedir. Genel olarak dava 1 yıl içerisinde sonuçlandırılmaktadır.

Ortaklığın giderilmesi davasını kimler açabilir ?

Ortaklığın giderilmesi davası paydaşlardan biri veya birkaçı tarafından diğer paydaşlara karşı açılır. Dava yetkili Sulh hukuk mahkemesine verilecek olan yazılı bir dilekçe ile açılır.

Ortaklığın giderilmesi davasında arabulucuya başvurmak zorunlu mudur ?

Ortaklığın giderilmesi davası açmadan önce arabulucuya başvurmak zorunludur. Arabulucuya başvuru yapılmadan dava açılması halinde dava şartı eksikliğinden davanın usulden reddine karar verilecektir. Tekrardan dava açabilmek için arabulucuya başvurarak süreç sonunda verilen anlaşamama tutanağını dava dilekçesine eklemek gerekecektir.

Yorum Bırakın

Bize Ulaşın

Adres: Vatan Cad. No:4 Kat:3 D:10 Avrasya İş Merkezi
Kağıthane / İstanbul.
GSM: +90 505 548 24 61 [email protected] Çalışma Saatleri: Pazartesi-Cuma 09.00-18.00

İletişim Sayfası                                 

Son Yazılar

Koruma Tedbirine İtiraz Dilekçesi Örneği
Şubat 4, 2025
İş Hukukunda İşveren ve İşçi Hakları Nelerdir
Ocak 29, 2025
blank
Çağlayan Arabulucu
Ocak 28, 2025