Anlaşmalı Boşanma Davası Nedir
Anlaşmalı boşanma davası eşlerin boşanmak amacıyla birlikte mahkemeye başvurması veya eşlerden birinin talebi diğerinin de kabulü ile boşanma olgusunun gerçekleştirilmesidir. Boşanma davaları çekişmeli boşanma davası ve anlaşmalı olmak üzere ikiye ayrılır. Anlaşmalı boşanma davası, çekişmeli boşanma davasına göre daha çabuk neticelendirilmektedir. Çekişmeli boşanma davalarında tarafların anlaşamadığı hususlar arttıkça yargılama da o kadar uzamaktadır. Eşlerin uzlaşamadığı konular hakkında mahkemece araştırmalar yapılır. Bu araştırmalar mahkemelerce ilk elden yapılabileceği gibi uzman görüş alınması da mümkündür. Bilirkişilerden bilirkişi raporu düzenlenmesi istenebilir, hastaneye sevk halinde heyet raporu talep edilebilir vb… Tüm bu usul işlemleri yargılamanın uzamasına sebep olmaktadır.
Anlaşmalı Boşanma Şartları
Anlaşmalı boşanma davası açılabilmesi için gereken şartlar 4721 Sayılı Türk Medeni Kanunun 166. maddesinde belirtilmiştir. Buna göre bu davanın açılabilmesi için öncelikle eşlerin en az bir yıl süredir evli olmaları gerekmektedir. Eşler en az bir yıldır evliyse ve boşanma talebi ile birlikte mahkemeye başvurmuşlar veya eşlerden biri diğer eşin davasını kabul etmişse evlilik birliğinin temelden sarsıldığı kabul edilecektir. Bu durumda hakimin boşanma kararı verebilmesi için tarafları bizzat dinlemesi ve iradelerini serbestçe açıkladıklarına kanaat getirmesi gerekmektedir. Yine boşanmanın mali sonuçları ile varsa çocukların durumu konusunda yapılan düzenlemenin hakim tarafından kabul edilmesi gerekir. Eşler tarafından yapılan düzenlemeler hakim tarafından incelenirken çocuğun menfaati göz önünde bulundurulur. Hakim gerekli gördüğü halde çocukların menfaati için eşlerin anlaştığı hususlarda değişiklik yapabilir.
Yapılan değişikliklerin eşlerce kabul edilmesi halinde hakim tarafından boşanmaya hükmolunur. Boşanmanın anlaşmalı olması halinde tarafların ikrarları hakimi bağlamayacaktır. Boşanma sebeplerinden birine dayanılarak açılan davanın reddedilmesi halinde kesinleşmeden itibaren üç yıl geçmesi halinde bu süre içerisinde ortak hayat kurulamamış ise evlilik birliğinin temelden sarsıldığı kabul edilecek ve eşlerden yalnızca birinin talebi halinde bile boşanmaya karar verilebilecektir.
Diğer Boşanma Sebepleri
Kanunda belirtilen özel boşanma sebepleri ise şunlardır:
- Zina,
- Hayata kast, pek kötü veya onur kırıcı davranış,
- Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme,
- Terk,
- Akıl Hastalığı.
Yetkili ve Görevli Mahkeme
Anlaşmalı boşanma davası diğer tüm aile hukukunu ilgilendiren konular gibi aile mahkemesinde görülecektir. Aile mahkemeleri, asliye hukuk mahkemeleri derecesindedir. Bu sebeple aile mahkemelerinin bulunmadığı yerde görevli mahkeme asliye hukuk mahkemeleri olacaktır. Boşanma hususunda yetkili aile mahkemesi ise; eşlerin son altı ayda beraber oturdukları yer veya eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesidir.
Anlaşmalı Boşanma Dava Dilekçesi
Anlaşmalı boşanma davasında dava dilekçesinde bulunması gereken unsurlar 6100 Sayılı Hukuk Muhakemeleri Kanununun 122. maddesinde sayılmıştır. Buna göre dava dilekçesinde bulunması gereken hususlar şunlardır:
- Yetkili aile mahkemesinin adı,
- Dava açan eşin adı, soyadı, Türkiye Cumhuriyeti kimlik numarası, adresi,
- Davalı eşin ad, soyad, adres bilgileri,
- Taraflar kendilerini avukat ile temsil ettiriyorsalar, avukatların ad, soyad ve adres bilgileri,
- Davanın konusu,
- Açık bir şekilde boşanma talebi,
- Davacı tarafın avukatının veya kendisinin imzası.
HMK’ da sayılanların dışında anlaşmalı boşanma davasında anlaşma protokolünün de bulunması gerekir. Bu protokol dava dilekçesine ek olarak sunulmalıdır.
Boşanma protokolü eşler arasında yapılır. Protokolde eşlerin mali konularda tam olarak anlaşmış olmaları beklenir. Yine ortak çocuğun bulunması halinde de çocuğun velayeti hususunda anlaşma aranmaktadır. Hakim çocuğun menfaati doğrultusunda boşanma protokolünde değişiklik yapabilir. Eşler yapılan bu değişiklikleri kabul ederse boşanma sağlanır. Hakim tarafından yapılan değişikliklerin eşler tarafından kabul edilmemesi halinde ise boşanmaya hükmedilmeyecek ve hakim davayı reddedecektir.
Sonuç
Anlaşmalı boşanma davasının açılabilmesi için aranan şartlardan ilki eşlerin en az bir yıl süre ile evli olmalarıdır. En az bir yıl süredir evli olan eşlerin evlilik birliğinin temelden sarsılması sebebiyle eşlerden birinin tek başına mahkemeye boşanma talebiyle başvurması ve diğer eşin buna rıza göstermesi veya eşlerin boşanma talebini birlikte yapmaları halinde anlaşmalı boşanma davası söz konusu olacaktır. Çekişmeli boşanma davasına göre daha kısa sürede sonuçlandırılmaktadır. Yetkili ve görevli mahkeme eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi veya eşlerin son altı ayda birlikte oturdukları yer mahkemesidir. Dava dilekçesi yetkili ve görevli mahkemeye sunulmalıdır. Dilekçe ekine özel bir dava şartı olan boşanma protokolü de muhakkak eklenmelidir. Boşanma protokolü eşler arasında mali konularda ve çocukların velayeti üzerinde anlaştıklarını gösteren yazılı bir belgedir. Davanın kabulü veya reddi hususunda hakim takdir yetkisini sahiptir.
Anlaşmalı boşanma evlilikleri en az bir yıldır devam eden eşlerin evlilik birliğinin temelden sarsılması halinde söz konu olmaktadır. Bu durumda eşlerden birinin boşanma talebiyle mahkemeye başvurması diğer eşin davayı kabul etmesi, boşanma talebiyle eşlerin birlikte mahkemeye başvurmaları halinde evlilik birliğinin temelden sarsıldığı kabul edilmektedir.
Anlaşmalı boşanma davası nerede açılır?
Anlaşmalı boşanmada davasına bakmakla görevli olan mahkeme asliye hukuk mahkemesi derecesinde olan aile hukuk mahkemeleridir. Aile hukuk mahkemelerinin olmadığı yerde asliye hukuk mahkemelerinde dava açılacaktır. Eşlerden birinin yerleşim yeri mahkemesi veya eşlerin son altı aydır birlikte oturduğu yer mahkemesi de yetkili mahkemelerdir.
[…] boşanma protokolü anlaşmalı boşanma davası talebini içeren dilekçeye ek olarak mahkemeye sunulur. Dilekçe ve boşanma protokolünün […]