TCK 121 Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu
TCK 121 dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçunu düzenlemiştir. 5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 121. maddesi tek fıkradan oluşmakta olup aşağıdaki şekilde hüküm altına alınmıştır:
(1) Kişinin belli bir hakkı kullanmak için yetkili kamu makamlarına verdiği dilekçenin hukuki bir neden olmaksızın kabul edilmemesi halinde, fail hakkında altı aya kadar hapis cezasına hükmolunur.
TCK 121 Dilekçe Hakkının Kullanılmasının Engellenmesi Suçu Hakkında Kısa Bir Yorum
TCK 121 dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçunu hüküm altına almıştır. Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçu 5237 Sayılı Türk Ceza Kanunun “Kişilere Karşı Suçlar” başlıklı ikinci kısmın yedinci bölümünde “Hürriyete Karşı Suçlar” başlığı altında kendine yer bulmuştur.
Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçunun işlenmesi halinde faile altı aya kadar hapis cezası verilecektir. Mağdur tarafından kamu kurumlarına verilen dilekçenin hukuka aykırı bir şekilde reddedilmesi halinde suç tamamlanacaktır. Dilekçe hakkının kullanılmasında yabancıların durumu da oldukça önem arz etmektedir. Bu halde karşılıklılık unsuru aranacaktır. Vatandaşı olunan ülkede Türk vatandaşlarına dilekçe hakkı tanınıyor ise o ülke vatandaşı da Türkiye’ de dilekçe hakkına haiz olacaktır.
Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçu şikayete tabi suçlardan değildir. Şikayet olmaksızın savcılık resen harekete geçerek fail hakkında soruşturma başlatabilecektir. Cumhuriyet Savcısı yapmış olduğu soruşturma neticesinde yeterli delile ulaşılırsa iddianame düzenleyerek görevli mahkemeye gönderir. Görevli mahkemenin iddianameyi kabul etmesiyle beraber kovuşturma aşamasına geçilir.
Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçu failine altı aya kadar hapis cezası verilir. Faile iki yıl veya daha az hapis cezası verilmesi ve failin de rızası olması halinde mahkeme tarafından hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilebilecektir. Failin rızası olmadan hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmişse, bu karara karşı üst yargı merciine başvuru yapılabilir.
Sanığa iki yıldan az hapis cezası verilmesi halinde hapis cezası ertelenebilir. Hapis cezasının ertelenebilmesi için gereken diğer şartlar ise şunlardır:
- Kasıtlı bir suçtan dolayı sanığın daha önceden üç aydan fazla bir hapis cezası almamış olması,
- Mevcut suçun yargılaması esnasında sanığın hal ve hareketlerinden bir daha suç işlemeyeceğine mahkeme tarafından kanaat getirilmiş olması.
Dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçunun işlenmesi ve şartların varlığı halinde failin cezasının ertelenmesine karar verilebilir.
TCK 121 Yargıtay Kararı
Yargıtay 5. Ceza Dairesinin 2014/682 E., 2016/2199 K. 29.02.2016 tarihli kararında aşağıdaki gibi hüküm kurulmuştur:
İddianamede aynı eylemle ilgili hem görevi kötüye kullanma hem de dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçlarının oluştuğundan bahisle kamu davası açıldığı, mahkemece her iki suçtan ayrı ayrı beraat hükmü kurulduğu ancak sanığa isnat edilen eylemin dilekçe hakkının kullanılmasının engellenmesi suçunu oluşturup ayrıca görevi kötüye kullanma suçunun oluşmadığı gözetildiğinde; görevi kötüye kullanma suçundan karar verilmesine yer olmadığına şeklinde hüküm kurulması gerekirken, vasfın bölünemeyeceği gözetilmeden görevi kötüye kullanma suçundan ayrıca beraat kararı verilmesi suretiyle karışıklığa neden olunması,
Kanuna aykırı, O yer ve Üst Cumhuriyet Savcılarının temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüş olduğundan hükümlerin 5320 sayılı Kanunun 8/1. maddesi de gözetilerek CMUK’nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA..